Test se koristi za određivanje skrivenog krvarenja u fecesu. Služi kao skrining test za detekciju krvarenja u digestivnom traktu, što je od posebnog značaja za rano otkrivanje kancera debelog creva. Radi pravilnog izvođenja testa neophodna je dobra priprema pacijenta koja podrazumeva trodnevnu mlečnu ishranu bez mesa, zelenog povrća i voća, pre davanja uzorka fecesa (stolice).
Uzorak fecesa.
Služi kao skrining test za dokazivanje krvarenja u digestivnom traktu.
Pacijent tri dana pre ispitivanja treba da koristi pretežno mlečnu hranu, bez zelenog povrća i voća. Preporučuje se ispitivanje tri uzastopna uzorka stolice nakon 3 dana mlečne dijete. Uzorak stolice se sakuplja u za to predviđene posude.
Ispitivanjem stolice dobija se uvid u funkciju jetre, pankreasa i celokupnog GIT-a. Test na okultno (skriveno) krvarenje je dizajniran tako da detektuje krvarenje u stolici koje se ne može videti golim okom. Iako postoji nekoliko mogućih uzroka pojave krvi u stolici, najvažniji uzrok je prisustvo polipa ili kancera u digestivnom traktu.
Polipi u kolonu mogu biti benigni i ne moraju da izazivaju veće zdravstvene probleme, ali mogu postati i maligni. Ako se rano detektuje kancer kolona, on se može uspešno lečiti i zbog toga je neophodno odrediti da li su prisutni polipi benigni ili maligni. Polipi prodiru u lumen kolona ili rektuma i mogu postati fragilni i početi krvariti. Ova krv se meša sa stolicom i kada je krvarenje malo, može se detektovati samo testom na okultno krvarenje. Nekad ova mala količina krvi može biti prvi i jedini znak ranog kancera kolona, što čini ovaj test vrednom skrining metodom.
Princip ovog testa se zasniva na detekciji humanog hemoglobina u stolici. Dokazivanje okultnog krvarenja je ponekad veoma važno za dijagnozu, ali se mora uzeti u obzir više činjenica. Rezultat hemijske reakcije na okultno krvarenje je pozitivan uvek kada se u stolici nalaze hemoglobinski derivati koji u svom sastavu imaju i atom gvožđa (meso, mesne prerađevine i supe sadrže takve derivate). Zato je neophodno da pacijent tri dana pre ispitivanja koristi pretežno mlečnu hranu, bez zelenog povrća i voća. Preporučuje se ispitivanje tri uzastopna uzorka stolice nakon 3 dana mlečne dijete. Fekalno okultno krvarenje predstavlja skreening test za kancer kolona kod asimptomatskih pacijenata. Ovim testom otkriva se kancer kolona u najranijem stadijumu. American Cancer Society i WHO predlažu obavezan screening test na okultno krvarenje kod svih osoba starijih od 50 godina.
Pošto mnogo faktora utiče na rezultat testa, svaki pozitivan test se mora adekvatno ispitati. Iako je kod najvećeg broja pacijenata sa kolorektalnim kancerom test na okultno krvarenje pozitivan, test nije specifičan i može biti pozitivan i kod nekih benignih i malignih bolesti:
Saznaj u roku od 4h šta to znači!
FOBT je najbolje pratiti jednom metodom, tj. u jednoj laboratoriji. Nemojte interpretirati rezultate testa kao apsolutni dokaz prisustva ili odsustva oboljenja. Rezultate testa će tumačiti lekar zajedno sa drugim dijagnostičkim testovima kao i kliničkom slikom pacijenta.
Ukoliko pacijenti imaju krvarenje iz hemoroida ili zbog menstrualnog ciklusa ne bi trebalo davati uzorak stolice na FOBT.
Božena Pavasović, diplomirani farmaceut - medicinski biohemičar
Rođena 1984. godine u Šibeniku. Završila Farmaceutski fakultet u Beogradu, smer medicinski biohemičar. Većinu praktičnih znanja i veština iz oblasti laboratorijske dijagnostike je stekla u Kliničko-biohemijskoj laboratoriji OB Pančevo gde i danas radi. Po prirodi je entuzijasta, optimista, zaljubljenik u putovanja i fotografiju, kojom se i amaterski bavi.