Adiponektin je protein koji spada u grupu adipokina – bioaktivnih molekula koje sekretuje masno tkivo. Snižene koncentracije adiponektina su udružene sa povećanim rizikom za razvoj kardiovaskularnih bolesti kao posledice gojaznosti. Koncentracija adiponektina je snižena kod gojaznih osoba i pacijenata sa dijabetesom, a snižavanje telesne težine značajno povećava koncentraciju ovog proteina u krvi. Koncentracija adiponektina u krvi je obrnuto proporcionalna procentu telesne masti kod određene osobe.
Plazma ili serum.
Određivanje koncentracije adiponektina u krvi se vrši radi procene rizika za razvoj koronarne bolesti kod gojaznih osoba i pacijenata sa dijabetesom.
Krv vaditi nakon perioda noćnog gladovanja.
Adiponektin je specifični faktor adipocita, opisan prvi put 1995. god. Primarna proteinska sekvenca adiponektina sadrži kolagenu sličan domen na N-terminalnom kraju i globularni domen na C-terminalnom kraju, sličan kolagenu VIII, X i komponenti komplementa C1q. Tokom prošle dve decenije brojne studije su dokazale fiziološku funkciju adiponektina u:
Adiponektin deluje tako što dovodi do supresije produkcije glukoze u jetri i poboljšava oksidaciju masnih kiselina u skeletnim mišićima, što zajedno doprinosi održavanju energetske homeostaze organizma. Niski nivoi adiponektina u krvi su povezani sa insulinskom rezistencijom i dijabetes melitusom tipa II.
Adiponektin takođe štiti ćelije od apoptoze i smanjuje inflamaciju u brojnim ćelijama preko receptor-zavisnih mehanizama i tako ostvaruje protektivnu ulogu u razvoju ateroskleroze i zapaljenja koronarnih arterija. Takođe igra regulatornu ulogu u procesima aterogeneze, održavanju normalne funkcije endotela i remodeliranju krvnih sudova.
Kao hormon masnog tkiva igra važnu ulogu u komunikaciji između masnog tkiva i drugih organa. Nivoi adiponektina u krvi su obrnuto srazmerni sadržaju masnog tkiva kod odraslih. Snižene vrednosti adiponektina povezane su sa povećanom prevalencom kardiovaskularnih događaja koje su povezane sa gojaznošću, uključujući ishemijsko oboljenje srca.
Nivoi adiponektina su značajno sniženi kod gojaznih ljudi u odnosu na negojazne i kod dijabetičara u odnosu na nedijabetičare. Snižavanje telesne težine značajno povećava nivo cirkulišućeg adiponektina.
Određivanje nivoa adiponektina u krvi može poslužiti za procenu rizika za razvoj koronarne bolesti. Neke studije su pokazale da adiponektin deluje direktno na srčane mišićne ćelije i olakšava remodelovanje srca kod pacijenata sa akutnim koronarnim sindromom.
Više vrednosti adiponektina u krvi kod pacijenata sa kancerom prostate u trenutku dijagnoze bolesti su povezane sa boljim ishodom bolesti i dužim preživljavanjem.
Saznaj u roku od 4h šta to znači!
Koncentracije adiponektina određene testovima različitih proizvođača mogu varirati zbog razlika u metodama i specifičnosti testova. Vrednosti adiponektina je najbolje pratiti jednom metodom, tj. u jednoj laboratoriji. Nemojte interpretirati rezultate testa kao apsolutni dokaz prisustva ili odsustva oboljenja. Rezultate testa interpretirajte zajedno sa drugim dijagnostičkim testovima kao i kliničkom slikom pacijenta.
Božena Pavasović, diplomirani farmaceut - medicinski biohemičar
Rođena 1984. godine u Šibeniku. Završila Farmaceutski fakultet u Beogradu, smer medicinski biohemičar. Većinu praktičnih znanja i veština iz oblasti laboratorijske dijagnostike je stekla u Kliničko-biohemijskoj laboratoriji OB Pančevo gde i danas radi. Po prirodi je entuzijasta, optimista, zaljubljenik u putovanja i fotografiju, kojom se i amaterski bavi.