Test se koristi za kvantitativno određivanje insulinskih autoantitela. Služi kao pomoć pri dijagnozi dijabetes melitusa tipa 1 kod pacijenata sa već razvijenim simptomima (nije rutinski test).
Uzorak seruma.
Kod novodijagnostikovanih dijabetičara da bi se potvrdila razlika između dijabetesa tipa 1 i ostalih oblika dijabetesa.
Test ne zahteva posebnu pripremu pre odlaska u laboratoriju.
Dijabetes melitus tip 1 (insulin-zavisni) prouzrokovan je destrukcijom beta-ćelija Langerhansovih ostrvaca pankreasa koja vodi do potpune insulinske deficijencije. Kliničke manifestacije ove bolesti se javljaju kada je 80-90% beta-ćelija uništeno i u vreme postavljanja dijagnoze pacijenti već imaju izražene simptome bolesti (povećan osećaj žeđi, povećano izlučivanje urina, gubitak težine, usporeno zarastanje rana) i povećanu koncentraciju glukoze u krvi. Davanje insulina je jedini vid terapije kod ovih bolesnika.
Pre pojave simptoma bolesti, pacijenti sa tipom 1 dijabetesa imaju prisutna cirkulišuća autoantitela na različite antigene beta-ćelija i to na:
Prisustvo ovih autoantitela omogućava rani dokaz autoimunske aktivnosti bolesti i njihovo određivanje u krvi može biti korisno lekarima u predviđanju, dijagnozi i lečenju pacijenata sa dijabetesom tipa 1.
Autoinsulinska antitela su pozitivna kod više od 90% dece koja razviju šećernu bolest tipa 1 pre pete godine života. Stvaraju se i na terapijski unešen insulin, te se preporučuje određivanje ovih antitela pre uvođenja insulinske terapije. Kod odraslih dijabetičara sa tipom 1 dijabetesa obično nisu prisutna.
Rizik za razvoj dijabetesa raste sa prisustvom ovih antitela u krvi i pozitivna prediktivna vrednost insulinskih autoantitela raste kada se određuju zajedno sa At-GAD i IA-2A.
Saznaj u roku od 4h šta to znači!
Koncentracije IAA određene testovima različitih proizvođača mogu varirati zbog razlika u metodama i specifičnosti testova. Vrednosti IAA je najbolje pratiti jednom metodom, tj. u jednoj laboratoriji. Rezultati ovog testa nisu apsolutni dokaz prisustva ili odsustva oboljenja. Rezultate testa će tumačiti lekar zajedno sa drugim dijagnostičkim testovima kao i kliničkom slikom pacijenta.
Testiranje pacijenata koji nisu dijabetičari nije preporučljivo.
IAA test ne razlikuje autoantitela na endogeni insulin i egzogeni insulin (unešen putem insulinskih preparata).
Jelena Kotur Stevuljević, Dr sc., redovni profesor Farmaceutskog fakulteta u Beogradu
Rođena 1969. godine u Smederevu. Diplomirala, a kasnije odbranila magistarski i doktorski rad na Farmaceutskom fakultetu Univerziteta u Beogradu iz oblasti medicinske biohemije. Na Katedri za medicinsku biohemiju Farmaceutskog fakulteta je zaposlena od 1996, a od 2018. i kao redovni profesor. Dobitnik je brojnih stipendija i nagrada, a 2020. godine se našla na listi 2% najuticajnijih naučnika u svetu baziranoj na standardizovanoj metrici citiranja svih naučnika i naučnih disciplina koju je objavio Univerzitet Stanford. Centralna tema njenih istraživanja je razvoj analitike za kvantifikaciju oksidativnog stresa u biološkim tečnostima. Recezent svih tekstova na ovim stranicama.