Totalni proteini u urinu je test koji se koristi za određivanje koncentracije ukupnih proteina koji se izluče putem urina u cilju dijagnostifikovanja proteinurije, koja može ukazati na bolest bubrega.
24 h urin.
Dan pre početka prikupljanja urina potebno je adekvatno se hidrirati (popiti oko 1,5 L vode).
Urin skupljati u plastičnu bocu i držati na hladnom mestu tokom čuvanja.
Odbaciti prvi jutarnji urin i zapisati vreme kao početak prikupljanja.
Urin skupljati do narednog jutra uključujući i prvi jutarnji urin tog dana.
Nakon završetka ciklusa od 24 h uzorak odneti u laboratoriju.
Bubrezi, jedan od ključnih organa u čovekovom telu, se sastoje od nefrona (osnovna funkcionalna jedinica bubrega), koji filtriraju otpad, toksine, višak vode iz krvi i održavaju nivoe elektrolita. Usled strukturnih oštećenja bubrega dolazi do narušavanja njihove funkcije i propustljivosti za velike molekulske strukture kao što su proteini, srednje i velike molekulske mase, koji se normalno ne nalaze u urinu. Pojava proteina u urinu naziva se proteinurija. Veća stopa proteinurije korelira sa pogoršanjem oštećenja bubrega. Stoga, merenje količine proteina u urinu igra ključnu ulogu u svakoj dijagnostičkoj proceni bolesti bubrega.
Proteinurija je uobičajena karakteristika hronične bolesti bubrega, osobe sa većom vrednosti proteina u urinu su u većem riziku od opadanja brzine glomerularne filtracije (glomerul – mreža kapilara nefrona u kojima se prečišćava (filtrira) krv), odnosno progresije u završnu fazu bubrežne bolesti.
Kvantitativna procena izlučivanja proteina u urinu je ključna kod pacijenata sa proteinurskom bolesti bubrega. Koncentracija proteina u 24 h urinu se smatra zlatnim standardom za merenje izlučivanja proteina.
Pored proteinurije koja nastaje usled bubrežnih bolesti, uzrok nastanka proteinurije mogu biti razna prerenalna („pre bubrega“) i postrenalna („posle bubrega“) stanja.
Prerenalna proteinurija nastaje usled pojačanog stvaranja i povećane koncentracije proteina male molekulske mase u krvi, dok je funkcija bubrega očuvana. Uzrok nastanka mogu biti:
Poseban oblik prerenalne proteinurije predstavljaju Overflow proteinurije gde se u krvi usled patoloških procesa stvaraju velike količine proteina koje prevazilaze sposobnost bubrega da ih vrati nazad u krvotok, što je normalna funkcija bubrega, odnosno prevazilaze resorptivne kapacitete bubrega. Javljaju se kod malignih oboljenja (multipli mijelom, krio - i makroglobulinemija i benigna proliferacija B limfocita) plazma ćelija, kao i imunoglobulina, ove ćelije učestvuju u borbi organizma protiv infekcija.
Postrenalne proteinurije nastaju kao posledica krvarenja u urinarnom traktu. Uzrok krvarenja mogu biti zapaljenski i maligni procesi u urinarnom traktu, upale uretera, prostate.
Proteinurija može biti i fiziološka, prolazna je. U tom slučaju ona nije znak bubrežnog oboljenja, a naziva se još i funkcionalna proteinurija. Uzrok može biti intenzivno fizičko vežbanje, visoka telesna temperatura i ortostatska proteinurija.
Ortostatska proteinurija, odnosno posturalna proteinurija, je stanje gde se abnormalno velika količina proteina izlučuje urinom kada je pacijent u uspravnom položaju, dok je izlučivanje proteina u ležećem normalno. Stoga je pri dijagnostikovanju bubrežne bolesti i određivanju 24 h proteina u urinu od velike važnosti da se isključe navedena stanja.
Saznaj u roku od 4h šta to znači!
Prilikom odeđivanja ukupnih proteina u urinu potrebno je isključiti ortostatsku proteinuriju.
Kako vrednosti ne bi bile lažno pozitivne nije preporučljivo raditi analizu nakon jake fizičke aktivnosti, groznice, povišene telesne temperature, dehidratacije.
Zorica Langović, magistar farmacije - medicinski biohemičar
Diplomirala 2017. godine na katedri za medicinsku biohemiju Farmaceutskog fakulteta u Beogradu. Trenutno zaposlena u farmacutskoj kompaniji, u timu zaduženom za poslove regulative i razvoj novih proizvoda. Zalaže se da opšta populacija bude informisana pravim i tačnim informacijama zasnovanim na dokazima.