hsCRP - Visoko osetljivi C reaktivni protein

hsCRP - Visoko osetljivi C reaktivni protein

  • hsCRP (engl. high sensitivity CRP)
Cena u privatnim laboratorijama za hsCRP - Visoko osetljivi C reaktivni protein je od 390 - 750 din.
  • O analizi

    Test se koristi za kvantitativno određivanje hsCRP. Služi kao pomoć u proceni rizika za razvoj kardiovaskularnih oboljenja.

  • Uzorak

    Uzorak seruma ili plazme.

  • Kada se ispituje?

    Kao pomoć u proceni rizika za razvoj kardiovaskularnih oboljenja.

  • Priprema

    Test ne zahteva posebnu pripremu pre odlaska u laboratoriju. Ukoliko se radi zajedno sa određivanjem lipidnog statusa, potrebno je primeniti sledeću pripremu za vađenje krvi:

    • Da se pacijent uobičajeno hrani i da nema promena u telesnoj težini najmanje 14 dana pre vađenja krvi
    • Da ne vežba intenzivno najmanje 24h pre vađenja krvi
    • Da se krv uzima nakon perioda noćnog gladovanja od 10-12h

  • Detaljan opis

    C-reaktivni protein (CRP) je dobio naziv zbog svoje osobine da vezuje C-polisaharid ćelijskog zida bakterije Streptococcus pneumoniae. Sintetiše se u jetri i sastoji se od 5 identičnih polipeptidnih lanaca, koji formiraju petočlani prsten molekulske težine od 105 kDa. CRP je najosetljiviji protein akutne faze i koncentracija mu brzo raste u toku inflamatornog procesa. Nakon vezivanja određenog biomolekula, CRP aktivira sistem komplementa počevši od C1q komponente. CRP onda inicira opsonizaciju i fagocitozu napadnute ćelije (invadirajućeg patogena, npr. bakterije), ali njegova glavna funkcija je da vezuje i detoksikuje endogene toksične supstance koje se stvaraju kao odgovor na oštećenje tkiva.

    Određivanje CRP u serumu ili plazmi se vrši da bi se:

    • Detektovao sistemski inflamatorni proces (osim određenih tipova inflamatornih bolesti kao što su SLE i ulcerozni kolitis)
    • Pristupilo upotrebi antibiotika kod bakterijskih infekcija
    • Detektovale intrauterine infekcije
    • Razlikovale akutne od hroničnih formi bolesti sa istovremenom infekcijom npr. kod pacijenata sa SLE i ulceroznim kolitisom
    • Pratila reumatska oboljenja i pristupilo antiinflamatornoj terapiji
    • Odredilo prisustvo post-operacionih komplikacija kao što su inficirane rane
    • Detektovala tromboza i pneumonija
    • Razlikovala infekcija od odbacivanja transplantata koštane srži

    Određivanje visoko osetljivog CRP u krvi se vrši da bi se detektovala rana infekcija kod dece i odredio faktor rizika za razvoj koronarne srčane bolesti. S obzirom na to da proces inflamacije igra glavnu ulogu u razvoju ateroskleroze i posledično razvoja kardiovaskularnih bolesti, hsCRP test meri niske koncentracije CRP sa potrebnom osetljivošću i tako omogućava detektovanje hronične nisko-stepene inflamacije, koja nije posledica infekcije već aterosklerotskih promena na krvnim sudovima.

    Brojne studije su došle do zaključka da se određivanje hsCRP može koristiti kao marker za procenu rizika za pojavu koronarne bolesti kod naizgled zdravih ljudi. Povećanje koncentracije hsCRP nije specifično i ne bi se smelo interpretirati bez kompletne kliničke slike pacijenta. Američko udruženje za srce i Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (engl. American Heart Association and the Centers for Disease Control and Prevention) su objavili smernice za upotrebu hsCRP kao markera za procenu rizika za razvoj koronarne bolesti. Smernice su sledeće:

    1. Testiranje se ne treba raditi ako kod pacijenta postoje indikacije infekcije, sistemske inflamacije ili traume (konccentracija hsCRP >10mg/L).
    2. Pacijenti sa stalnim, neobjašnjivim povećanjem hsCRP iznad 10mg/L treba da se testiraju na prisustvo ne-kardiovaskularnih bolesti.
    3. Određivanje hsCRP kao markera razvoja koronarne srčane bolesti treba da se vrši kod metabolički stabilnih pacijenata i u poređenju sa njihovim ranijim rezultatima. Optimalno je određivanje hsCRP u razmaku od dve nedelje.
    4. Skrining cele populacije na hsCRP nije preporučljiv i hsCRP ne može zameniti određivanje tradicionalnih kardiovaskularnih faktora rizika.
    5. Serijska određivanja hsCRP se ne koriste za praćenje terapije bolesti.

  • Tvoji rezultati su van referentnih vrednosti?

    Saznaj u roku od 4h šta to znači!

    Pokreni tumačenje laboratorijskih nalaza

    Napomena

    Koncentracije hsCRP određene testovima različitih proizvođača mogu varirati zbog razlika u metodama i specifičnosti testova. Vrednosti hsCRP je najbolje pratiti jednom metodom, tj. u jednoj laboratoriji. Rezultati ovog testa nisu apsolutni dokaz prisustva ili odsustva oboljenja. Rezultate testa će tumačiti lekar zajedno sa drugim dijagnostičkim testovima kao i kliničkom slikom pacijenta.

    *Naziv visoko osetljivi CRP ukazuje na metodološku specifičnost testa da meri niske koncentracije CRP a ne na postojanje nekog specifičnog oblika CRP.

      Literatura
    1. Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Edited by CA Burtis, ER Ashwood, DE Bruns. St. Louis, MO. Elsevier Saunders, 2012.
    2. Danesh J et al. C-reactive protein and other circulating markers of inflammation in the prediction of coronary heart disease. N Eng J Med 2004;350 (14):1387-1397.
    3. Ridker PM et al. C-reactive protein and other markers of inflammation in the prediction of cardiovascular disease in women. N Engl J Med 2000;342 (12):836-843.
    4. Järvisalo MJ et al. Elevated serum C-reactive protein levels and early arterial changes in healthy children. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2002;1323-1328.
    5. Katritsis D et al. C-reactive protein concentrations and angiographic characteristics of coronary lesions. Clin Chem 2001;47 (5):882-886.
    6. Beattie MS et al. C-reactive protein and ischemia in users and nonusers of β-blockers and statins. Circulation 2003;107:1-6.
    7. Pearson TA et al. Markers of inflammation and cardiovascular disease. Application to clinical and public health practice. A Statement for healthcare professionals from the Centers for Disease Control and Prevention and the American Heart Association. Circulation 2003;107:499-511.

Božena Pavasović, diplomirani farmaceut - medicinski biohemičar

Rođena 1984. godine u Šibeniku. Završila Farmaceutski fakultet u Beogradu, smer medicinski biohemičar. Većinu praktičnih znanja i veština iz oblasti laboratorijske dijagnostike je stekla u Kliničko-biohemijskoj laboratoriji OB Pančevo gde i danas radi. Po prirodi je entuzijasta, optimista, zaljubljenik u putovanja i fotografiju, kojom se i amaterski bavi.